2021-2024 оқу жылының Тәрбие талдауы
Мұқағали Мақатаев атындағы негізгі мектебінің 2021-2022 оқу жылындағы тәрбие жұмысының аналитикалық талдауы
Жамбыл облысы әкімдігінің Қордай ауданы білім бөлімінің Мұқағали Мақатаев атындағы негізгі мектебі КММ 2021-2022 оқу жылында 27 тамыз 2021 жылы №1 педагогикалық кеңестің шешімімен Тәрбие орталығының жылдық жұмыс жоспары қарастырылып, бекітілді.Тәрбие жұмысының мақсаты; Жалпы азаматтық және ұлттық құндылықтар негізінде «Рухани жаңғыру» бағдарламасы шеңберінде белсенді жауапкершілік ұстанымы бар, салт-дәстүрді құрметпен, ел тағдырына жауапкершілікпен қарайтын жанжақты ,үйлесімді тұлғаны тәрбиелеу.Тәрбиенің міндеттері: жаңа демократиялық қоғамда өмір сүруге қабілетті азамат және патриот қалыптасуына; тұлғаның саяси, құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастыруға ,балалар мен жастардың құқықтық санасының өсуіне , қатыгездік пен зорлық-зомбылық көріністеріне қарсы тұруға дайын болуына ықпал ету.Тұлғаның рухани –адамгершілік және этикалық принциптерін , оның қазақстандық қоғам өмірінің нормалары және дәстүрлерімен келісілген моральдық қасиеттері мен мақсаттарын қалыптастыруға ықпал ету: Тұлғаның жалпыазаматтық және ұлттық құндылықтарға бағдарлануына , ана тілі мен қазақ халқының,Қазақстан републикасында тұратын этностар мен этикалық топтардың мәдениетін құрметтеуіне ықпал ету: «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында бәсекеге қабілетті ,прагматизм .ұлттық бірегейлікті сақтау,білімнің салтанатын құру,Қазақстанның революциялық емес, эволюцияны дамытуға ықпал ету. Мұқағали Мақатаев атындағы негізгі мектебінде 9- сынып комплектісімен басталады. Қазақстан Республикасы білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекетті бағдарламасына сәйкес оқу –тәрбие процесі білім алушылардың интеллектуалдық ,патриоттық, рухани адамгершілік пен дене дамуына қамтамасыз ету мақсатында біріңғай идеологиялық тәсілдер мен құндылықтарға негізделіп жүзеге асырылады. Жылдық жоспарға сай іс-шаралар ұйымдастырылды. Рухани жаңғыру бағдарламасы аясында тәрбиенің тұжырымдамасы негізінде облыстық білім басқармасының жұмыс жоспары негізге алынып, осы тұжырымдаманың сегіз бағыты бойынша жасақталды. Барлық сынып жетекшілерге тәрбиенің тұжырымдамалық негізі таныстырылып, сыныптар бойынша тәрбие жұмыс жоспары бекітілді.
2021-2022 оқу жылында құндылықтарға негізделген оқу –тәрбие бағдарламасын іске асыру шеңберінде төмендегі жобалар ұсынылады. * «Оқуға құштар мектеп»; * «Отбасы-орта мектеп»; * «Құқықтық сана- қауымға пана»; * «Дәстүр мен ғұрып»; * « Еңбек -елдің мұраты»; * « Үнем мен қоғам» ; * «Ерте жастан бастап экологиялық мәдениет»; * «Психологиялық көмек көрсету және мектептің татуластыру қызметтерін ұйымдастыру»; * «Қоғамға қызмет»; * «Мектеп өміріне бір күн»; * «Дебат қозғалысы»; * «Оқушылардың өзін-өзі басқару» ұйымдары * « Музей сабақтары»; « Музей күні» жобасы , «Театр сабақтары» жобалары іске асырылды. Жобалардың негізгі идеясы білім алушыларды ұлттық жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тәрбиелеу болып табылады. Тәрбие бағытының бірінші бағыт. Қазақстандық патриотизм мен азаматтыққа тәрбиелеу, Құқықтық тәрбие .1- қыркүйек білім күні «Кел балалар, оқылық!» «Тәуелсіздіктің жетістіктері» тақырыбында салтанатты жиын ,біріңғай сынып сағаттары өткізілді. «Жас қыран» (1-4) сыныптар) «жасұлан» (5-9 сыныптар) арасында қабылданып жұмыстар жүргізілді. 22-қыркүйек тілдер мерекесіне «Тіл тірегім-соғып тұрған жүрегім» тақырыбында он күндік жоспары жасалып сынып сағаттары ,іс –шаралар, Абайдың қара сөздерін жақа айту тапсырмалары бойынша сайыс өтті. Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне-30 жыл»» толуына байланысты әртүрлі іс-шаралар және «30 кітап» акциясы өткізіліп әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардың балаларына ертегі кітаптар сыйға тартылды және ауданлық Қордай шамшырағы газетіне мақала берілді. «Елім деп соққан жүрегім, алып тұлға –Елбасы!» елбасы күніне орай мектеп кітапханасында көрме ұйымдастырылып оқушылар арасында сұрақ-жауап алыңы өткізілді. «Адал ұрпақ» еріктілер клубының ұйымдастырыуы мен «Мен елімнің патриотымын» тақырыбында патриоттық айлық ұйымдастырылып оқушыларды өз отаын сүюге, құрметтеуге шақыру мақсатында ауыл ақсақалдарына және қарттарға көмектер көрсетілді. «Бала құқығы –адам құқығы» , «Біз зорлық-зомбылыққа қарсымыз» тақырыптарында айлықтар өткізіліп сурет салу байқауы және сынып сағаттары, ата-аналар жиналыстары ұйымдастырылды. «Мектепке жол» акциясы ұйымдастырылып әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларға көмектер көрсетілді. Музей сабақтары ұйымдастырылып оқушылар музейлерге саяхат жасалды.
ІІ - бағыт Рухани-адамгершілік тәрбие бағыты бойынша «Ынтымақ , бірлік, келісім –ең басты байлық ел үшін» тақырыбында өзге ұлт өкілдерімен кездесулер өткізілді. «Оқуға құштар мектеп» жобасы аясында мектеп оқушыларымен бірге бір ай көлемінде бастауыш сыныптар арасында «Мен отбасыммен кітка оқимын» акциясы барысында кітап оқу сайысы ұйымдастырылып ең көп кітап оқыған отбасылар марапатталды.»Сөзден іске» мектеп түлектерімен олайн кездесулер өтті. Ұстаздар күніне орай «Ұстаз аты-биік, әрі мәңгілік!» тақырыбында мектеп ішілік іс –шаралар ұйымдастырылып ардагер ұстаздарға құрметтер көрсетілді, «Ұстаз-дана, бас иетін бар ғалам!» тақырыбында бейнеролитер түсірілді. Ыбырай Алтынсариннің туғанына -180 жыл. Жамбыл Жамабаевтың туғанына -175 жыл Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл Мұқағали Мақатеаевтың туғанына -90 жыл толуына байланысты мектепте сынып сағаттары өлеңдер сайысы өткізілді жеңіске жеткен оқушылар марапатталды.
ІІІ - бағыт Ұлттық тәрбие бойынша қазақстан республикасының мемлекеттік рәміздерін насихаттау, құрметтеу мақсатында «Мемлекеттік рәміздер-еліміздің нышаны», «Рәміздерді мақтан тұтамын» тақырыптарында сынып сағаттары ,іс-шаралар ай сайын ұйымдастырылыр әр дүйсенбі күні бірінші сабақпен гимн айту ұйымдастырылды. «біз –Үлкен Елміз-Үлкен Отбасымыз!» тақырыбында халықтар достығы күніне орай мектепте іс-шара өткізілді. Мақсаты: өзге ұлт өкілдерін құрметтеуге шақыру.
ІV- бағыт Отбасы тәрбие бағыты барасында «Әкем, анам және мен» тақырыбында спорттық сайыс ұйымдастырылып марапатталды.8-наурыз мерекесіне орай «Бәрі де ана ,бір өзіңнен басталады!» тақырыбында Аналарға құрмет көрсетілді, сынып сағаттары өткізіліп оқушылар өз аналарына сый сиапат көрсетті.»Мектеп өмірінің бір күні» жобасы аясында оқушылар бейнеролик тісірді. «Парламент» жастар ұйымының жетекшісі Тұрсынхан Наргиза «Қыз жібек» қыздар ұйымы бірлесіп «балалар қауіпсіздігін қадағалау жұмыстарын үйымдастырып ата-аналар және оқушылар арасында «Бала қауіпсіздігін болдырмау» тақырыбында сурет салу , жаднамалар таратып жұмыстар ұйымдастырды.
V - бағыт. Еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие бойынша оқушылар өзін-өзі тану арқылы қандай кәсіпке қабілетті екенін, кәсіптің түрлерін тану мақсатында мектеп психологімен бірге «Мамандық әлемі» тақырыбында фестиваль ұйымдастырылды. «Мен ғажайып мамандық әлеміндемін» сынып сағаттары ұйымдастырылды. Кәсіпкерлермен кездесулер ұйымдастырылды.
VI - бағыт . Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениет тәрбиесі бойынша оқушылар белсенді ойлау қызметін,ақыл-ойы мен білімге құштарлығын дамыту мақсатында мектепті дебат клубы ұйымдастырылып интеллектулады сайыстар мен іс-шаралар ұйымдастырылды. Білімге , ғылымға құштарлығын арттыру мақсатында «Ұшқыр ой алаңы» жұмбақтар сайысы ұйымдастырылып жыл бойы жүргізіліп жыл соңында жетістікке жеткен оқушылар марапатталды.
VII - бағыт Көпмәдениетті және көркем –эстетикалық тәрбие бағыты бойынша Бояулар құпиясы жас суретшілер байқауы ұйымдастырылып аудандық байқауларға қатысып жүлделі орындарға ие болды. 1 мамыр Бірлік, ынтымақ күніне орай «Ынтымағы жарасқан» тақырыбында іс-шара ұйымджастырылды. «Көктем аруы» тақырыбында қыздар арасында сайыстар ұйымдастырылды.
VIII - бағыт дене тәрбиесі ,салауатты өмір салты , қыркүйек айында «Денсаулық фестивалі» спорттық жарыс ұйымдастырылды Ұстаз, Ата-ана , оқушы үштігінің қарым-қатынасын нығай мақсатында өткізілді. Оқушылар арасында «Тоғызқұмалақ» , «Асық ату » ұлттық ойындар сайысы өткізілді. «Біз нашақорлыққа қарсымыз» акциясы ұйымдастырылды. «Дұрыс тамақтану маңыздылығы» сынып сағаттары , іс-шаралар өтілді. Бірқатар сыныптардың ата-аналары , сынып жетекшілермен тығыз байланыста болмады. Ата-аналар жиналыстарына толық қатыспады, сынып жетекшілерге ескертулер айтылды. Келесі оқу жылына міндетті түрде ата-аналармен тығыз байланыста болып жоспарланған түрде жұмыстар жүргізу керектігі көзделді және міндеттелді.
Тәрбие жұмысының 2022 – 2023 оқу жылындағы атқарылған жұмысының есебі.
Жамбыл облысы әкімдігінің Қордай ауданы білім бөлімінің Смағұл Сәдуақасұлы атындағы негізгі мектебі КММ 2022-2023 оқу жылында 25 тамыз 2022 жылы №1 педагогикалық кеңестің шешімімен жылдық жоспары бекітілді. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы «15» сәуірдегі №145 бұйрығына 2-қосымша, Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес оқу-тәрбие жүйесі білім берудің барлық деңгейлерінде бірыңғай идеологиялық және құндылықтар тәсілдеріне құрылды.
Мақсаты: Жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде жанжақты және үйлесімді дамыған тұлға тәрбиелеу.
2022-2023 оқу жылына арналған жоспарда тәрбие саласы бойынша біршама жұмыстар атқарылды.
Онда Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы, Қазақстан Республикасы Үкіметі мен Білім және ғылым министрлігінің бұйрықтары, аудандық білім бөлімінің нұсқаулары, еңбек заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, мектеп ережесі мен жарғысы басшылыққа алынды.
Жыл басында тәрбие саласына қатысты қазақстандық және халықаралық мерекелер мен атаулы күндер сынып жетекшілерге бөлінді. Оның мақсаты: жұмысты жүйелеу, жауапкершілікті нығайту, әдістемелік материалдарды жинақтау.
Тәрбие тұжырымдамасын жүзеге асыру мақсатында 8 бағыты бойынша жұмыс жүргізілді.
1.Қазақстандық патриотизм мен азаматтыққа тәрбиелеу, құқықтық тәрбие;
2. Рухани-адамгершілік тәрбие;
3. Ұлттық тәрбие;
4. Отбасылық тәрбие;
5. Еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие;
6. Көпмәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие;
7. Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениетті тәрбиелеу;
8. Дене тәрбиесі, салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Аталған бағыттар бойынша 2022 – 2023 оқу жылында жоспарға сай төмендегідей іс-шаралар өткізілді.
1.Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие -
бойынша атап айтқанда 1 қыркүйек күні «Білім күні» «Еліміздің негізгі заңы Қазақстан Республикасының конституция күніне арналған «Конституция біздің болашағымыз» атты тақырыпта іс – шаралар өткізілді. 1 қыркүйек салтанатты жиыннан кейін «Білімге ұмтылу, еңбексүйгіштік және отаншылдық» тақырыбында бірыңғай сынып сағаттары өткізілді. Сынып сағаты аясында адам өміріндегі құндылықтардың рөлін талқылауға басты назар аударылды. Бірыңғай сынып сағатын өткізу кезінде кәсіби қызметінде елеулі жетістіктері бар, еңбексүйгіштік, білімге деген ұмтылыс және отаншылдық құндылықтарының жарқын көрінісі болып табылатын құрметті қонақтар және ата – аналар қатысты.
Жалпы мектеп бойынша әлеуметтік көмекке мұқтаж оқушылардың құжаттары, ата-аналарының өтініштері бар. Көмекке мұқтаж оқушылар тізімін арнайы құрылған комиссия отырысында қаралып, бекітілген. 2022 - 2023 оқу жылдың басында әлеуметтік аз қамтылған оқушылардың тізімі бекітілді. Осыған сәйкес барлық сыныптарда әлеуметтік паспорт және жалпы мектептің әлеуметтік паспорты жасалды.
Жыл сайын өткізілетін жалпы республикалық «Мектепке жол» акциясы бойынша іс-шаралар өткізіліп, әлеуметтік көмек көрсетілді.
Акцияның мақсаты: мектеп жасындағы балаларды мектепке тарту, қараусыз, ата-ананың қадағалауынсыз қалған балаларды анықтау, ішімдікке салынып, жалданып жұмыс жасап жүрген балалардың жағдайларын алдын алу болды.
"Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" мақаласы аясында «Мұражай – тарих айнасы» тақырыбы бойынша оқушылармен бірнеше мұражайға танымдық саяхат жасалды. Басты мақсат - оқушылардың ой-өрістерін, танымдық қабілеттерін арттыру, туған өлке тарихына деген қызығушылығын қолдау және дамыту, оқушылардың бойына ата-бабаларына деген құрмет сезімді және өзінің туып-өскен жеріне деген сүйіспеншілікті дарыту болды.
5 қыркүйек күні еліміздің елеулі мерекелерінің бірі - Қазақстан Республикасы халықтарының тілдері күні.Тіл мерекесінің 5 қыркүйек болып белгіленуінің де өзіндік себебі бар. Бұл күн - "Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің қуаттысы - тіл" деп ұлағатты сөз қалдырған, қазақ халқының тағдыры, тілі үшін күрескен Алаш арысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туған күні. Енді барша қазақстандықтар қазақ әліпбиінің негізін салған ғалымның туған күнінде Тіл мерекесін тойлайтын болады. «Қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуі» жобасы аясында мектебімізде 05-09 қыркүйек аралығында «Қазақстан халқы тілдері күніне » арналған апталық өтілді. Бұл жоспар бойынша бірнеше іс-шаралар өтілді.Кітапханада «Тіл болашағы – ұлт болашағы » тақырыбында көрме ұйымдастырылды. .1-9 сыныптар арасында «Тілге құрмет – елге құрмет » атты тақырыптарда сынып сағаттары, конференциялар және сайыстар өтілді. «Ахмет Байтұрсынұлы – Ұлы ұстаз» атты тақырыпта эссе байқауы өтті. «Тіл мерейі – ел мерейі» тақырыбы бойынша қабырға газеттері шығарылды.«Тіл – татулық тірегі» тақырыбында челендж және «Тіл – ұлы байлық» атты тақырыпта кеш ұйымдастырылды. «Архив-2025» жобасы аясында «15 қазан – Ұлттық валюта күніне» орай «Ұлттық валюта – экономика тірегі» атты тақырыптарда сынып сағаттары, «Төл теңгенің жетістіктері» атты тақырыпта дөңгелек үстел өтті.Соңынан «Теңдесіз елдің теңгесі» атты тақырыпта викториналық ойындар өткізілді. Қазан айында «25 қазан Республика күніне орай » күнінеарналған бірнеше іс-шаралар жасалынды. Республика күніне орай «Бейбіт елдің көк байрағы »атты тақырыпта дөңгелек үстел, «Отаным - бақыт ордасы» атты тақырыпта ашық сабақ өтілді. Кітапханада «Қазақстан - тәуелсіз мемлекет» тақырыбында кітап көрмесі ұйымдастырылып. Сонымен бірге 25 қазан Республика күніне орай мемлекеттік гимнді жаппай орындау рәсімі өткізіліп, соңы "Егеменді елдің ұланымыз" атты салтанатты жиынға ұласты.Тәуелсіздік күніне орай «Еңбек – елдің мұраты» жобасы аясында 1-9 сыныптар арасында «Тәуелсіздік ел бақыты » сынып сағаттары өтілді. Іс-шараның мақсаты: Еліміздің тәуелсіздік жолындағы және желтоқсан оқиғасына қатысқан жастардың ерлігін өскелең ұрпақтың бойына сіңіру, тәуелсіздіктің елімізге қандай қиындықпен келгенін түсіндіру, оқушылардың туған жеріне, Отанына деген сүйіспеншілік, патриоттық сезімдерін ояту. шыншылдыққа тәрбиелеу, Еліміздің келешегінің кемелді де келісті болуына ат салысатын өскелең ұрпақты Отанын сүюге тәрбиелеу. Мектеп кітапханашысы «Тәуелсіздік – Мәңгілік ел мұраты » атты кітап көрмесі. «Тәуелсіздік – тұғырым!» эсселер байқауы 9 - сынып оқушылары арасында өтілді..«Тәуелсіздік – айбыным! » челенджі 8-9сынып оқушылары арасында ұйымдастырылды.«Тәуелсіздік алауы» тақырыбында сурет байқауы 3-5 сынып оқушылары арасында көркем еңбек пәнінің мұғалімі ұйымдастырып, өткізді.Мектеп тәлімгері «ЖасҰлан» «Жас Қыран » қатарына оқушыларды қабылдады. «Қазақстандағы 100 жаңа есім» жобасы аясында
2. Рухани-адамгершілік тәрбие;
«15 ақпан - Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күніне» орай мектебімізде «Ауған ардагерлеріне тағзым» атты тақырыпта ауған соғысының ардагерлер үйіне барып құттықтаулар тілектер болды.. «Туған жер» жобасы аясында «1 мамыр –Қазақстан халқының бірлігі күніне» орай іс-шаралар жоспары жасақталып, бекітілді. «Ынтамағы жарасқан – Тәуелсіз Қазақстан» атты тақырыпта концерттік бағдарлама ұйымдастырылды. «7 мамыр – Отан қорғаушылар күніне» орай «Ерлер – жердің қорғаны, елдің тұтқасы» атты тақырыпта сынып сағаттары . «9 мамыр – Жеңіс күніне» орай «Ұмытпаймыз ешқашан!» тақырыбында сынып сағаттары , кітапханада «Отты жылдар» көрмесі ұйымдастырылды. Осы мерекелік іс-шара жастарды отансүйгіштікке, ел жандылыққа тәрбиелеу мақсатында өткізілді. ҚР Мемлекеттік рәміздерін насихаттау жұмыстары да жүргізілді. ҚР Мемлекеттік рәміздерін орналастыру және пайдалану тәртібі ҚР Конституциясында белгіленген заңнамаларға сәйкес қолданылады. Мектеп бойынша ұстаздармен оқушыларға ҚР Мемлекеттік Рәміздерінің пайдалану ережелері Конституцияның заңнамаларға сәйкес түсіндіріледі. Сонымен қатар, ҚР Мемлекеттік Рәміздерін насихаттау мақсатында жүргізілген жұмыстар жоспарға сай атқарылып отырады. 1-4 сынып оқушылары арасында еліміздің мемлекеттік рәміздерінің авторларын білуге, еліміздің мемлекеттік рәміздерінің түр-түсін білуге, ҚР-ның мемлекеттік рәміздерінің элементтерін білуге,Мемлекеттік Гминін мемлекеттік тілде дауыстап айтуды үйретуге, мемлекеттік атрибуттарға құрметпен қарауға, ҚР азаматы ретінде мақтаныш сезімдерін қалыптастыру мақсатында тәрбие сағаттары өтіліп тұрады.5-9 сыныптар арасында мемлекеттік рәміздердің жасалу тарихын білуге, мемлекеттік атрибуттарға құрметпен қарауға,
сынып жетекші сынып сағатты өте жоғарғы деңгейде өткізді. Оқушылары қызығушылықпен қатысты. Ахмет Байтұрсынұлы туралы оқушылардың жас ерекшелігіне сай толық түсіндірді. Ахмет Байтұрсынұлының өмір жолынан үзінді ретінде көрініс көрсетті. "Ахмет Байтұрсынұлы - дәуірдің дара тұлғасы" атты жалпы Қазақстандық ашық диктант алынды. "Ахмет Байтұрсынұлы - ұлттың ұлы ұстазы!" тақырыбында ашық сынып сағатын ұйымдастырды.
3.Ұлттық тәрбие . Мақсаты: тұлғаны жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтарға бағыттау, туған және мемлекеттік тілге, қазақ халқының мәдениетіне, этносына және Қазақстан Республикасындағы этникалық топтарға құрмет көрсету. Ұлттық бірегейлікті сақтауда қанымызға сіңіп, тұрмысымызға айналған салт-дәстүрдің маңызы жоғары. Рухани құндылықтардың ұрпақтан-ұрпаққа ауысып, сабақтасуы мәңгілік ел болудың негізгі өзегі. «Дәстүр мен ғұрып» арнайы жобасының енгізілуі, рухани мұрамызды түгендеп, жаңғыртып, озығын саралаудың өзектілігінің жоғарылығын көрсетуде. «Рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында Шәкәрім атындағы орта мектебінде «Дәстүр мен ғұрып»арнайы жобасы аясында қазақ халқының бірегей ұлттық тағамдарын дәріптеу барысында бастауыш сынып аралығында «Бауырсақ пати» байқауы ұйымдастырылды. Бұл шараның мақсаты-ұлттық тағамдарды сақтау және танымал ету. Ата – аналар ұлттық тағамдардың маңызын айта отырып, оларды дайындау жолын түсіндіріп берді. Ұлттық аспабымыз домбыраны әлеуметтік желілерде насихаттаудың жаңаша форматы ретінде «Домбыра – ұлт бейнесі» челенджіне қатыстық. «Ерке сылқым» күйімен қатысты. Желтоқсан айында «Дәстүр мен ғұрып»жобасы аясында өскелең ұрпақ арасында бата беру дәстүрін насихаттау мақсатында оқушылар арасында бата беру рәсімдері челленджі өтті..«Бата – дегеніміз халқымыздың байырғы тұрмыс-салтымен берік ұштасқан, күнделікті өмір дағдысындағы адами қарым-қатынастың рухани қажеттілігін өтеуге бағытталған, ағайын-туыс, жегжат-жұрағаттың бір-біріне ыстық ықылас-пейілін білдіретін, сонымен қатар жасы үлкен адамдар немесе ел ағалары өздерінің тілек-дұғасын айтып, жастарға дұрыс бағыт-бағдар сілтейтін сөлді сөз. «Қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуі» жобасы аясында «21 ақпан – Халықаралық ана тілі күні» іс-шара жоспары құрылды. Жоспарға сай жұмыстар атқарылды.
4.Отбасылық тәрбие. Мақсаты: ата-аналарды тәрбиелеу, олардың психологиялықпедагогикалық біліктілігін көтеру және балаларды тәрбиелеу бойынша жауапкершіліктерін арттыру.Мектеп пен ата – аналар арасында тығыз байланыс орнатылған.Тоқсанына бір рет жалпы ата – аналар жиналысы өткізіліп отырылады. Сонымен бірге ата – аналармен кездесулер, әр түрлі тақырыпта дөңгелек үстел, коучинг ұйымдастырылып өткізіліп отырылды. «Отбасы - ортақ мектеп» жобасы бойынша Аналар мектебі, Қыздар клубы, ата-ана комитеттері, Ұлдар клубы, Қамқоршылық кеңес жұмыс істейді. 8 – Наурыз мерекесіне орай «Әлем бесігін тербететін жан - АНА» мерекелік іс-шара жоспары құрылды. 5-9 сынып оқушылары мерекелік қабырға газеттерін шығарып, 1-9сынып арасында «Ана – деген көркем жыр төккен, Армысың ,ару, нұр көктем!» тақырыбында сынып сағаттары өтілді.Сонымен бірге «Менің жаны нәзік, аяулы анам» тақырыбында бейнебаяндар шеруі ұйымдастырылды. 15 мамыр – Отбасы күні де өз дәрежесінде аталып өтті. «Отбасы ортақ мектеп» жобасы аясында желтоқсан айында «Тәуелсіз елдің бақытты отбасы» байқауы, ақпан айында «Жанұя – бақытты планета» отбасылық шығармашылық шеберханасы, мамыр айында «Отбасыммен өткізілген қуанышты сәттер» бейнетүсірілім байқаулары өтті. Жазғы демалыс кезеңінде балалардың сауықтыру демалысын, бос уақытын тиімді өткізу мақсатында мектеп жанындағы «Балдәурен» лагері жұмыс атқарады. 5.Еңбек эконималық және экологиялық тәрбие.Мақсаты: кәсіби өзін-өзі анықтауға, адамның экономикалық ой-өрісін және экологиялық мәдениетін дамытуға деген саналы қатынасты қалыптастыру. Қыркүйек айында WhatsapApp желісі арқылы «Төтенше жағдайлардың алдын алу» атты таныстырылым өтті.Күн сайын бұқаралык ақпарат құралдарында әртүрлі елдерде болып жатқан жер сілкіністері, селдер, опырылымдар, су тасқындары, дауылдар, орман өрттері, шаңды дауылдар, құрғақшылықтар салдарынан адамдардың өлім-жітімі, қалалар мен өнеркәсіптік кәсіпорындардың қирауы, сондай-ақ қоршаған ортаның ластануы әсерінен табиғаттағы тепе-теңдіктің бұзылуына әкеп соғатын басқа да апаттар жайлы хабарлама берілді.Оыны негізге ала отырып мектебімізде «Экологиялық сағат» акциясы өтілді.
Көктем, күз айларында метеп ауласын абаттандыру жұмыстары жүргізілді.Қазан айында . 1-9 сынып оқушылары арасында «Алтын күз» байқауы өтті. Байқаудың мақсаты: Табиғат көркіне сүйіспеншілікке әсемдікке, әдемілікке тәрбиелеу. «Күз кереметтері» сурет байқауы 2-5 сыныптар арасында ұйымдастырылды. Кәсіби бағдар беру аясында қараша айында мектебімізде «Мамандық: кеше, бүгін, ертең» атты тақырыпта 8-9 сынып оқушыларын қатыстыра отырып кездесу өтті. Мақсаты: Оқушылардың болашақ мамандығын айқын да сенімді таңдауға бағыт беру; Мамандыққа байланысты термин сөздердің жалпы мағнасын аша білу; Қоғамға бір пайдасы тиетін мамандық иесі болуға тәрбиелеу. Сонымен бірге жоғары сыныптар арасында «Іскерлік қарым – қатынас этикасы» атты тақырыпта мектеп психологы әңгіме сағаттары жүргізілді. Мақсаты:Оқушылардың болашақ мамандығын айқын да сенімді таңдауына бағыт беру, қазіргі сұранысқа ие мамандықтар туралы түсінік беру.
«Үнем – қоғам қуаты» жобасы аясында көктемгі демалыс кезінде оқушыларға «Тұрмыстық қалдықтардың екінші өмірі» атты тапсырма берілді. Нәтижесінде оқушылар ата-аналарымен бірлесіп әртүрлі қоқыстан қолөнерлер жасалып, үлкен көрме ұйымдастырылды.
6.Көпмәдениетті және көркем – эстетикалық тәрбие.Мақсаты: жалпы мәдени мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру, тұлғаның тәрбиеге дайындығын дамыту, меңгеру, өнердегі эстетикалық нысандардың бағасы, білім беру ұйымдарында көпмәдениетті ортаны құру. Қараша айында «Бояулар құпиясы» атты тақырыпта сурет байқауы өтілді.жеңімпаздары арнайы мақтау қағаздарымен марапатталды. Қараша айында «Тарихтың кино өнері мен телевизиядағы көрінісі» жобасы аясында бастауыш сыныптар аралығында «Ертегілер әлемі» атты байқау ұйымдастырылып, өте жоғарғы деңгейде қызықты өтті. 1 маусым Халықаралық балаларды қорғау күніне арналған мереклік іс – шаралар да өз дәрежесінде өтілді.Мереке күнін таңғы жаттығу және флешмоб биімен басталып,мектеп ауласында «Асфальтта сурет салу» конкурсы ұйымдастырылды. «Менің досым» тақырыбында сурет байқауы өтті. Балалар күніне орай мектебімізде эстафеталық жарыс ұймдастырылды.
7.Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениетті тәрбиелеу.Мақсаты: әр адамның интеллектуалды мүмкіндіктерін, көшбасшылық қабілеті мен дарындылығын, сондай-ақ ақпараттық мәдениетінің дамуын қамтамасыз ететін мотивациялық кеңістікті қалыптастыру. Мектеп оқушыларына жыл бойы киберқауіпсіздік, кибергигиена ,киберкөпмәдениет бойынша тәрбие сағаттары болды. Мақсаты: Киберқауіпсіздік, кибергигиена, кибермәдениет туралы түсінік беру, бүкіләлемдік өрмек – интернетке байланысты оқушылардың білімдерін нығайту, тиянақтау. Мектеп психолог Жумабаев Б.Д.оқушылар арасында «Жасөспірімдердің интернеттегі мінез құлқы және қарым қатынасы» тақырыбында кеңес жүргізді Мақсаты: бүкіләлемдік өрмек – ғаламторға байланысты оқушыларда толық ой қалыптастыру, пайдасы мен зиянын түсіндіру.Бірінші балаларға «Интернет» бейнебаяны көрсетіліп, талқылау жүргізілді.Оқушылар өз ойларымен бөлісті.Оқушыларға әлеуметтік желіге тәуелділіктің белгілерін атап көрсетті.
8.Дене тәрбиесі мен салауатты өмір салты.Мақсаты:салауатты өмір салты дағдыларын табысты қалыптастыру, дене және психологиялық денсаулықты сақтау, денсаулыққа зиян келтіретін факторларды анықтай білу үшін кеңістік құру.Қыркүйек айында салауатты өмір салтын насихаттау барысында «Денсаулық күні» фестивалі өтілді.Барлық сыныптарда «Денсаулық – зор байлық» атты тақырыпта сынып сағаттары өтілді.Мектеп медбикесі «Денсаулық әлеміне саяхат» тақырыбында оқушыларға бейнероликтер көрсетіп, әңгіме сағаттарын өткізді.Сонымен бірге оқушылар арасында спорттық жарыстар ұйымдастырылды. Қазан айында «Салауатты өмір салтын насихаттау» барысында «Асық пати» жарысы ұйымдастырылды. Оған мектебіміздің 3-6 сынып оқушылары қатысты. Салауатты өмір салты - адам үшін аса маңызды, денсаулықпен тікелей байланысты құнды форма. Мектептегі оқушы денсаулығын сақтау мен қалыптастырудың басты мақсаты: тұлғаның психологиялық, дене – қимыл әрекеттерінің мүмкіндіктері мен жас ерекшеліктерін ескеріп, гигиеналық ұғымдарды, салауатты өмір салтының уәждамаларын, жеке бас тазалығын жете түсіндіру. Осыған орай Тәуелсіздік күніне орай 14 желтоқсан күні «Жеңісімізді Тәуелсіздікке арнаймыз» атты тақырыпта волейболдан жарыс ұйымдастырылды.Оған 8 – 9 сынып оқушылары қатысты. Спорттық іс-шара жоғары деңгейде өтті. Іс-шараның ұйымдастырылуы мен өткізілуіне дене тәрбиесі пәнінің ұстаздары басшылық жасады. «Қызықты қыс» атты мектеп ұстаздары арасында қысқы ойындардан жарыс өтті. Мектеп ауласында ұстаздармен қызықты, тартысты, белсенді жарыс өтті. Дүниежүзілік туберкулезбен күрес күніне орай мектеп медбикесі «Ауырмаймын десең...» тақырыбында жоғарғы сынып оқушыларымен түсіндірме жұмысы жүргізілді. Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жәніндегі ведомствоаралық комиссияның отырысы шеңберінде жазғы демалыс кезеңінде балалардың демалысын бос уақытын ұйымдастыру,сондай ақ балалардың су айдындарында қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін қарастырылып онда су айдындарында балалардың өлімінің алдын алу мақсатында мектепшілік жоспар құрылып бекітілді. «Шомылу маусымы кезіндегі қауіпсіздік ережелері туралы » сынып сағаты барысында балаларға «Судағы қауіпсіздік» ережелері түсіндірілді.Сынып жетекшілер ата-аналарға түсіндіру жұмыстарын жүргізді.
Тағы «Құқықтық мәдениет» жобасы аясында репродуктивті денсаулық, нашақорлық, маскүнемдік пен темекі тартудың, АҚТҚ алдын алу және салауатты өмір салты бойынша әртүрлі іс-шаралар, семинар- тренингтер ұйымдастырылды.
Мектеп оқушыларының мектептен тыс іс-әрекеттерін ұйымдастыруы тәрбие жұмысының жоспарын ескере отырып жүзеге асырылады.Бұл бағыттағы жұмыстың мақсаты оқушылардың сабақтан тыс іс-әрекеттеріне және қосымша білім беруді ұйымдастыру үшін жағдайлар жасау болып табылады. 2022-2023 оқу жылында оқушылардың дарынын ашып, оны дамыта отырып дарынды және жан-жақты тұлға тәрбиелеу мақсатында мектепте үйірме жұмыстары жүргізілді.Ол екі бағытта: танымдық және спорттық бағытта. Қорыта айтқанда, 2022-2023 оқу жылында тәрбие жоспары бойынша жоспарланған мектепішілік іс-шаралар, сынып, үлгі тәрбие сағаттары өткізілді. Оқушылармен өткізілген сынып және үлгі тәрбие сағаттарының тақырыптарының мағынасы мен мазмұнының ашылуы, мақсатына жетуі сынып жетекшілердің білімділіктерін, ізденімпаздықтарын, шеберліктерінің шыңдалғандықтары мен тәжірибелерінің мол екеніне көз жеткізді. Сынып жетекшілер өздері өткізіп отырған іс-шараларының толық қанды өтуіне, сауаттылыққа, көрнекіліктердің эстетикалық талаптарға сай болына, балалардың сахна мәдениетін сақтауына үлкен мән берді. Оқушылдардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, дайындалған үлгі тәрбие сағаттарына, мектепішілік іс-шараларға ата-аналарды қатыстырып, олармен тығыз қарым-қатынаста болу сынып жетекшілерден үлкен тәжірибені талап етті. Десе де, сынып жетекшілер бірлестігінің әр отырыстарында, семинарларда айтылып, ескертіліп отырылған кемшіліктер әлі де кездесуде. Тәрбие жұмысының сәтсіз тұстары өткізілген тәрбие, үлгі сынып сағаттарында құрғақ слайдтар көрсету, интернеттен алынған дайындамаларды жиі пайдалану, тіпті кейбір сынып жетекшілер тақырыптың ашылуымен, іс-шараның мазмұнына, мағынасына жете мән бермей, дайындамалардың тақырыбы, алынған іс-шараның мақсаты, әдісі, түрі дұрыс көрсетілмей. Қиындықтар келтірілген сынып жетекшілерге ескертулер айтылды.
Тәрбие жұмысының 2023 – 2024 оқу жылындағы атқарылған жұмысының жарты жылдық есебі Мұқағали Мақатаев атындағы негізгі мектебінде тәрбие жұмысының жылдық жоспары бойынша «Біртұтас тәрбие бағдарламасы» ұлттық , адами құндылықтарға негізделген .
Мақсаты ; Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды бойына сіңірген, адал, саналы, жасампаз азаматты тәрбиелеу.
Міндеттері; -Ата-ананың өсиетін тыңдауға ,отбасы татулығы мен берекесін кадірлеуге, перзенттік парызын өтеуге тәрбиелеу,Ұлттық мұраны қастерлеуге ,қазақ тілін, мемлекеттік рәміздерді құрметтеуге, татулық , келісім, ынтымақ және ел бірлігін сақтауға, отаншылдық пен мемлекетшілдікке тәрбиелеу.Ұлттық құндылықтар: ҰЛТТЫҚ МҮДДЕ, АР-ҰЯТ, ТАЛАП.
Ұлттық мүдде құндылығы аясында 1 қыркүйек –білім күні «Мектеп мейірім мекені» біріңғай тәрбие сағаттары ұйымдастырылды. А.Байтұрсынұлының туған күніне орай « Тіл- халық мұрасы», сынып сағаттары өткізілді.«Балалар кітапханасы» жобасы аясында «Кел,балалар, оқылық!» атты акиясы ұйымдастырылып ертегілер әлемі, «Әжемнің ертегі» тақырыбында сайыстар ұйымдастырылды. Қазақ әдебиетінің ХХ ғасырдағы, жарық жұлдыздарының бірі, жазушы, драматург Оралхан Бөкейдің 80 жылдығына орай кітапханышы оқушылар арасында « алтайдың асыл жыршысы»Еңбек күніне орай «Менің жетістігім-менің нәтижем» тақырыбында тәрбие сағаты өткізілді. «Табысты түлек» тақырыбында түлектермен кездесу ұйымдастырылды.1-қазан халықаралық қарттар күніне орай «Қарттарым аман –сау жүрші» тақырыбында 7 сынып оқушылары қарияларға өз көмек көрсетті. 9-сынып оқушылары ауыл қарттарын құттықтап өз тілектерін айтты. Оқушылар ардагер ұстаздармен кездесіп өздерінің тілектерін ,құттықтауларын жеткізді.Ата-аналарды педагогикалық қолдау орталығы ашылық ата-аналармен түсінік жұмыстары жүргізілді.Ұстаздар күніне орай парламент мүшелері дублер күнін өткізді. Ұстаздар күніне орай бастауыш сынып оқушылары құттықтаулар жолдады. «Ұстаз-аты биік, әрі мәңгілік!» Тақырыбында мектеп ішілік іс-шара өткізілді.«Жасыл бұрыш» «Жануарларды қорғайық» акциясы ұйымдастырылды.«9 айға 9 іс-шара» жобасы аясында 23 қазан күні сағат 12.00 де білім алушылар ,педагогтар, мектеп қызметкерлері жанды дауыспен Мемлекеттік Гимн орындады.25 қазан Республика күніне орай «Біз жаңа Қазақстанның болашағымыз» тақырыбында біріңғай сынып сағаттары өткізілді. «Қыран елім қазақстан» тақырыбында челлендж видео құттықтаулар өткізілді.Ата-аналарды педагогикалық қолдау орталығы «Отбасы және бала құқығы» тақырыбында психологиялық тренинг ұйымдастырылды.«Жомарт түлек» жобасы аясында Данегулов Тегіс ағай директор өз лауазымы туралы, мамандықты қалай таңдау керек және жетістікке жету туралы айттып өтті. «Тәуелсіздік таңы мәңгілік» 5-9 сынып « Отаншылдық және оның мәні» 1-4 сыныптар арасында сынып сағаттары өткізілді. « Қызжібек» клубы барысында «Қазақ қызына тән қасиеттер», «Ерте жүктіліктің ертеңі қандай» тақырыптарында кездесу сұхбаттар жүргізілді. Ата- аналар жиналысында «Бала қауіпсіздігі барша ортақ» психологиялық кеңестер, оқушылар арасында «Жол ережесін сақтау» «Өз жолыңды біл» тақырыптарында түсіндіру жұмыстары өткізілді.
«Гаждет және бала», «Ғаламтор мен әлеуметтік желілер: зияны мен пайдасы тақырыбында тәрбие сағаттары өткізілді. «Әдептілік-ізеттілік» аты дискуссия, «Дос және достық» атты тәрбие сағаттары, «Мейірімділік-асыл қасиет» атты қайырымдылық сағаттары өткізілді.
Даналық мектебі аясында «Асыл ана» клубының ұйымдастыруымен «Әжем, анам, мен» сайыс өткізілді. «Ырым –тыйым-әдептілік негізі» салт-дәстүр көрсетілді.Жеңгем және мен жеңгелер арасында сайыс өткізілді.Қыз Жібек клубы барысынд «Қыз аруы» -2024ж байқау ұйымдастырылды.Қыз тәрбиесі-ұлт тәрбиесі дөңгелек үстел өткізілді.Ерте жүктілік салдары.Бейне таспадан көрініс көрсетілді. Сырласайық сырғалым (жеңге мен қайынсіңілінің қатысуымен байқау ұйымдастырылды. Ата-аналар педагогикалық орталығының сабақтары ай сайын өткізіліп отырады.Ұлдар клубының ұйымдастыруымен «Екі жұлдыз» ән байқауы өткізілді. Мектепішілк «Жыр алыбы Жамбылым» ақындар айтысы өткізілді.»Өскен өңір» көгалдандыру акциясы өткізілді. Оқушылар мектепте тазалық шараларын жүргізді.Жас қырандықтар арасында «Кіші футбол» Жас Ұлан кубогі спорттық ойындар ойнатылды. «Бейбіт күн жасасын!» оқушылар арасында челлендж ұйымдастырылды.Әкелер арасында «Жеті атасын білген ұл жеті жұрттың қамын жер» әңгімелесу өтті. Әкесімен бірге қолөнер бұйымын жасау тақырыбында қолөнер бұйымдары жасалып, видеороликтер көрсетілді. Әке шаңырағы –теңдесі жоқ өмір мектебі» әңгімелесу өткізілді. «Әкем және мен» атты отбасылық спорттық сайыс ұйымдастырылды.Мектеп парламентінің жоспары аясында Қамқорлық фракциясының ұйымдастыруымен мектепішілік арасында құстарға ұя жасалды.